Nuôi cá cảnh Cẩm nang chăm sóc Cá cảnh
Cá trạng nguyên được mệnh danh là một trong những loài cá cảnh đẹp hàng đầu thế giới, có màu xanh lam đặc biệt lộng lẫy, được coi là loài cá đẹp nhất trong thế giới cá cảnh, thường sống gần các đảo san hô khu vực Thái Bình Dương.
Cá Trạng Nguyên tên tiếng Anh là Mandarinfish, tên khoa học là Synchiropus Splendidus được, là một loài cá nước mặn thuộc chi Cá đàn lia gai, họ Cá đàn lia Callionymidae trong bộ Cá vược, một họ gồm khoảng 10 chi với hơn 182 loài, Tên phân loài splendidus lấy từ tiếng La tinhsplendid nghĩa là lộng lẫy, tên tiếng Anh là Mandarinfish, tên cá trạng nguyên là việt nam dịch từ tên tiếng Anh đẹp như những bộ quần áo của các tân trạng nguyên khi lên nhận phong chức.
Cá Trạng Nguyên xanh có lưỡng hình giới tính (sexualy dimorphic). Con đực thường to và có màu sắc sặc sỡ hơn con cái. Cá đực cũng có vây lưng thứ nhất lớn hơn và gai lưng dựng đứng lên như bảng hiệu khi chúng đá nhau hay khoe mẽ trước cá cái, có nhiều màu sắc ở đầu, vây và cơ thể của cá là sự kết hợp tuyệt vời về màu sắc, đầu hình tam giác và miệng nhỏ với hàm trên nhô ra, khe mang nhỏ nằm hai bên đầu. Vây ngực xòe như quạt và đóng vai trò quan trọng cho sự di chuyển, cạnh vây ngực mềm mại giúp chủ nhân của nó uốn lượn trong nước.Cá trạng nguyên xanh sống trên địa bàn rặng san hô. Chúng yêu thích những địa điểm không có dòng chảy mạnh, trực tiếp chẳng hạn như viền hay vũng san hô được che chắn
Cá trạng nguyên có 2 giống chính, Mandarinfish và Psychedelic Mandarin. Giống Mandarinfish thường có nhiều họa tiết mà màu sắc đẹp hơn loài Psychedelic. Kích thước cá khá nhỏ (khoảng 6 cm). Cá Trạng nguyên có thể dài khoảng 15cm
Nuôi dưỡng những mỹ nhân ngư này không phải là loài dễ nuôi trong hồ cảnh biển. Do đó nuôi dưỡng cần chú ý:
- Cần chuẩn bị hồ nuôi kỹ lưỡng, nhất là nguồn nước, tạo nhiều vỉa đá san hô và có nhiều san hô sống .
- Khác biệt với vẻ ngoài nhỏ nhắn xinh xắn, loài cá này thích đánh nhau nên phải nuôi riêng hoặc không được thả các loài cá cạnh tranh nguồn thức ăn với cá trạng nguyên xanh. Nếu bạn thả các loài cá này (chẳng hạn như cá bàng chài – wrasse) trước cá trạng nguyên xanh thì chúng sẽ ăn hết giáp xác.
- Ánh sáng hồ phải vừa đủ không quá sáng cũng như không quá tối phù hợp với sở thích ẩn nấu ban ngày và hoạt động ban đêm của cá.
- Nhiệt độ nước từ 25-26 ° C; độ pH nằm trong khoảng 8,1 – 8,3.
- Nếu bể cá thì có dung tích lơn hơn 30 gallon nước, với nhiều bề mặt lồi lõm và hang động để cá lẩn trốn.
- Cách tốt nhất để nuôi dưỡng cá trạng nguyên xanh một cách thành công là thả nó vô hồ (dung tích tối thiểu 300 lít) đã vận hành ít nhất 6 tháng. Hồ phải có nhiều san hô sống, lớp nền cát dày rất thích hợp vì chứa nhiều vi sinh làm mồi cho cá trạng nguyên xanh. Vẫn có thể nuôi cá trạng nguyên xanh trong hồ cộng đồng nhưng phải là hồ san hô lớn, dồi dào các động vật thân mềm nhỏ để làm thức ăn cho chúng.
Thức ăn của loài cá này là động vật giáp xác và động vật không xương sống nhỏ. Loài cá này thích ăn thịt nhưng khi cho ăn cần chế biến thật nhỏ. Chế độ ăn uống của chúng bao gồm: Tôm ngâm nước muối giàu vitamin, sâu Đen sống, giun ống,… Chúng có nguồn ăn là những con mồi tự nhiên từ đá sống và nền cát bể cá. Chúng không quá tích cực với các loài cá thông thường, trừ cá khoang, nemo, và một số loài cá nhỏ khác, mỗi ngày cho ăn khoảng 2 – 4 lần, không nên cho ăn vào giờ chiều và tối, đừng cho chúng ăn quá no.
Một số cách phòng chánh bệnh tật
- Duy trì chất lượng nước tốt và ổn định nhiệt độ: Nước dùng để nuôi cá phải là nước sạch về mặt hóa học và cần qua xử lý để có độ pH, nhiệt độ thích hợp cho cá, không có chloramine hoặc kim loại nặng.
- Chất lượng thức ăn và cách cho ăn: Thức ăn cho cá cảnh phải tươi sống, tốt, hợp vệ sinh, đủ chất đạm, chất béo, vitamin… Không nên cho cá ăn thức ăn thối rữa, kém phẩm chất. Thức ăn tươi vớt từ cống rãnh trước khi cho cá ăn cần rửa sạch.
- Tránh gây thương tích cho cá: Khi thả cá hay bắt cá cần nhẹ nhàng, dùng vợt mềm xúc cá, tránh sây sát, tuột vảy, hư vây làm chảy máu cá.
- Vệ sinh hồ, bể nuôi: thay nước chỉ cần 1 lần/tuần và chỉ thay 1/3 số nước trong bể Trước khi thả cá vào bể cần phải sát trùng bể nuôi bằng cách phơi nắng cho khô đáy bể. Sử dụng clorur vôi vãi xuống ao hồ xây bằng xi măng với nồng độ 20 ppm ngâm trong một tuần, rửa sạch bể trước khi thả cá.
Tùy vào các yếu tố như kích thước, chủng loại, tuổiđời, màu sắc mà một chú cá trạng nguyên có giá bán khoảng 20USD/con (tương đương khoảng 400k), có những con cá đẹp, màu độc, lạ có giá lên đến vài ba triệu đồng.
Trên đây là một vài điểm sơ lược và cách nuôi cá trạng nguyên. Hi vọng những chia sẻ trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về loại cá tuyệt vời này và có những phương pháp chăm sóc, nuôi dưỡng phù hợp nhất để chúng sinh trưởng, phát triển thuận lợi.
Xem thêm:
